Fotoğraf çekerken, çektiğimiz karelere en çok etki eden üç terim. Çektiğiniz fotoğrafın karakterinden yapısına her şeyi değiştiriyor bu üç terim. O nedenle de fotoğrafa başlayacak olan kişilerin kesinlikle bilmesi gerekiyor. İster sokak fotoğrafçılığıyla ilgilenin, ister manzara fotoğrafçılığıyla, bu üç terimi yalayıp yutmanız ve bolca pratik yapmanız, tekniğiniz üzerinde çok büyük etkisi olacaktır.
Internette dolaşırken rastladığım bu şema size pozlama üçgeni – diyafram, enstantane ve de ISO hakkında daha iyi bilgi verecektir.
Diyafram: Objektifin içerisinde olan ve objektifin içerisinden geçen ışığı kontrol ettiğiniz metal yapraklardır. Ayrıca alan derinliği ve görüntünün keskinliği üzerinde de direkt etkisi vardır. Görselden de görebileceğiniz üzere, diyafram açıldıkça F değeri küçülüyor ve alan derinliği de azalıyor. Tam tersi istikamette, yani diyafram kapandıkça F değeri büyüyor ve alan derinliği de artıyor. Diyaframın görüntü keskinliği üzerindeki etkisi ise, objektifine göre değişebiliyor. Genelde bir lensin en keskin olduğu F değeri F4, F5.6 civarında oluyor ve diyafram kısıldıkça yani daha yüksek F değerlerine çıktıkça da keskinlik azalıyor. Ama dediğim gibi, bu objektiften objektife göre değişebiliyor.
Enstantane: Perde hızı. Perdenin ne kadar açık kalacağını ve sensör ya da filmi ne kadar süreyle pozlayacağınızı belirleyen bir kavram. 1, 1/15, 1/125 şeklinde gösterilir ve 1 -> 1 saniye, 1/500 saniyenin 500’de biri şeklinde ifade edilir. Pozlamayı ne kadar uzun tutarsanız hareket eden şeyler o kadar bulanık çıkacaktır. Bu durum ayrıca elinizin titremesi ile de etkilenebilir. Düşük bir enstantane hızı seçtiniz, diyelim ki 1 saniye. Bu hızda el ile çekim yapmanız oldukça zor olacaktır. Elinizde oluşacak en ufak titreme çektiğiniz görüntüye yansıyacaktır ve net olmayan bir fotoğraf çıkacaktır ortaya. Bu tip uzun pozlamaları tripod yardımı ile yapmanız görüntüyü düzeltecektir. Bazı durumlarda elde oluşan titreme görüntüye artistik bir hava katacaktır.
ISO: Film ya da sensörün ışığa olan hassasiyeti. Ne kadar hassas o kadar fazla ışık alır. Sonuç olarak da gren ya da noise dediğimiz kumlanma oluşur fotoğraflarda. ISO 100, 200, 400, 800 gibi rakamlarla ifade edilir, ISO ne kadar yüksekse görüntüde oluşacak gürültü o kadar fazla olacaktır. Bu gene artistik bir görüntü katabileceği gibi, tertemiz bir görüntüyü çirkin hale de getirebilir.
Bu üç olguyu elde etmek istediğiniz görüntüyü oluşturmak amaçlı doğru kullanırsanız harikalar yaratabilirsiniz, o nedenle bunları düzgün bir şekilde öğrenmenizi tavsiye ederim.
